Toelichting op het geconsolideerde overzicht van het totaalresultaat
Toelichting op het
geconsolideerde overzicht
van het totaalresultaat
in duizenden euro, tenzij anders aangegeven
1. Opbrengsten
2023 |
2022 |
|||
Opbrengst Tafelspelen |
264.298 |
233.650 |
||
Opbrengst Speelautomaten |
381.609 |
327.396 |
||
Opbrengst Online |
115.887 |
145.487 |
||
Baten voor kansspelbelasting* |
761.794 |
706.533 |
||
Kansspelbelasting |
-224.735 |
-205.143 |
||
-224.735 |
-205.143 |
|||
Troncopbrengst/tips |
20.816 |
19.870 |
||
Opbrengst Food & Beverage |
||||
Opbrengst Food & Beverage (bruto) |
57.108 |
43.215 |
||
Verstrekkingen aan gasten (tegen verkoopprijs) |
-26.556 |
-19.188 |
||
30.552 |
24.027 |
|||
Overige baten |
||||
Entreeontvangsten |
1.117 |
696 |
||
Parkeergelden |
3.265 |
2.515 |
||
Overige |
160 |
153 |
||
4.542 |
3.364 |
|||
Nettobaten |
592.969 |
548.651 |
2. Afschrijvingskosten
2023 |
2022 |
|||
Afschrijvingskosten immateriële activa |
-3.581 |
-3.474 |
||
Afschrijvingskosten materiële vaste activa |
-42.596 |
-42.753 |
||
-46.177 |
-46.227 |
|||
Afschrijvingskosten gebruiksrechten gebouwen en terreinen |
-14.628 |
-13.571 |
||
Afschrijvingskosten gebruiksrechten overige bedrijfsmiddelen |
-2.121 |
-1.660 |
||
-16.749 |
-15.231 |
|||
Totaal afschrijvingskosten |
-62.926 |
-61.458 |
De afschrijvingskosten materiële vaste activa wijken af van die in de verloopstaat in noot 10 voor het bedrag van de boekwaarde waar een opbrengst tegenover staat. Deze gesaldeerde waarde is opgenomen in noot 4.
3. Personeelskosten
2023 |
2022 |
|||
Salarissen* |
-224.014 |
-197.471 |
||
Sociale lasten* |
-30.466 |
-27.088 |
||
Vergoeding NOW |
- |
832 |
||
Pensioenlasten |
-19.997 |
-18.654 |
||
Indirecte personeelskosten* |
-12.011 |
-11.099 |
||
Dotatie jubileumuitkeringen |
-856 |
-1.169 |
||
Dotatie loopbaanbudget |
-166 |
-304 |
||
-287.510 |
-254.953 |
Salarissen
De reclassificatie van operationele kosten naar personeelskosten (salarissen) in de vergelijkende cijfers betreft de externe inzet van mensen (6,3 miljoen euro).
Vergoeding tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW)
De NOW is in 2023 volledig afgewikkeld. Het in de jaarrekening 2022 verantwoorde bedrag betreft de afrekening van NOW2.
Pensioenlasten
Dit betreft de werkgeverspremie die in het boekjaar verschuldigd is. Het totale premiepercentage is 24%, waarvan 17% door de werkgever betaald wordt en 7% door de werknemer.
Holland Casino heeft de pensioenregeling ondergebracht bij Stichting Algemeen Pensioenfonds Stap. Het contract is in 2022 verlengd met 5 jaar en loopt af op 1 juli 2027. Op basis van de bepalingen in de pensioenregeling kwalificeert deze als een toegezegde bijdrage pensioenregeling.
Holland Casino heeft de aan Stichting Algemeen Pensioenfonds Stap verschuldigde premies als last in de winst- en verliesrekening verantwoord.
Het reglement van Stichting Algemeen Pensioenfonds Stap voorziet in geen enkel opzicht in de mogelijkheid tot bijstortingen in en/of onttrekkingen aan het fonds. Het pensioenfonds stelt jaarlijks de kostendekkende premie vast, welke nodig is voor de nominale pensioenopbouw in het betreffende jaar. De kostendekkende premie is hierbij gelijk aan de som van de actuariële premie van de pensioenopbouw in het betreffende jaar, de risicopremies, de solvabiliteitsopslag en de kostenopslag. De kostendekkende premie bevat derhalve geen elementen die betrekking hebben op de opgebouwde pensioenen in het verleden dan wel betrekking hebben op de financiële positie van het fonds. Holland Casino kan niet worden aangesproken voor tekorten of overschotten in het pensioenfonds. Het risico van tekorten of overschotten is volledig voor rekening van de deelnemers aan de pensioenregeling.
Jaarlijks wordt door cao partijen besloten of de pensioenregeling per 1 januari van het volgende jaar uit de overeengekomen premie gefinancierd kan blijven worden of dat een aanpassing van de regeling noodzakelijk is. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een opgave door het pensioenfonds van het verwachte opbouwpercentage dat (financieel) realiseerbaar is uit de afgesproken premie voor het volgende jaar. Naast aanpassing van het opbouwpercentage kan door cao partijen ook tot een alternatieve aanpassing van de regeling besloten worden. Randvoorwaarde voor de aanpassing is dat te allen tijde de kostendekkende premie binnen het afgesproken premieniveau blijft. Komen cao partijen er niet uit samen, dan zal het pensioenfonds tot een benodigde aanpassing van het opbouwpercentage besluiten en deze doorvoeren.
De pensioenregeling is een voorwaardelijk geïndexeerde middelloon-regeling met een pensioenleeftijd van 67 jaar en een fiscaal minimale franchise.
Gaming & Casino Services B.V. heeft de pensioenregeling ondergebracht bij Stichting PME Pensioenfonds (Metalektro). Deze wordt verwerkt volgens de verplichtingenbenadering. De over het verslagjaar verschuldigde premie wordt als last verantwoord. Het totale premiepercentage is 28,0%, waarvan 17,1% door de werkgever betaald wordt en 10,9% door de werknemer.
De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen.
Indirecte personeelskosten
Dit betreffen onder andere kosten voor werving en selectie, opleidingen, bedrijfskantine en bedrijfskleding. De reclassificatie in de vergelijkende cijfers van personeelskosten naar operationele kosten betreft een bedrag van 0,3 miljoen euro. Dit betreft adviseurskosten HR die nu net als de overige adviseurskosten onder bedrijfskosten worden verantwoord.
Dotatie voorzieningen
Voor de dotatie aan de voorzieningen wordt verwezen naar noot 19.
Personeelsbezetting
In 2023 waren er gemiddeld 3.855 medewerkers (2022: 3.631 medewerkers) in dienst van Holland Casino (exclusief stand-by medewerkers en stagiaires). Zie hieronder voor de verdeling over de afdelingen.
Personeelsbezetting per afdeling (gemiddeld) |
2023 |
2022 |
||
Tafelspelen |
1.219 |
1.192 |
||
Speelautomaten |
364 |
327 |
||
Online |
106 |
60 |
||
Services |
612 |
611 |
||
Food & Beverage |
650 |
629 |
||
Overige |
845 |
757 |
||
Gaming & Casino Services B.V. |
59 |
55 |
||
3.855 |
3.631 |
Het aantal medewerkers ultimo 2023 was 3.895 (ultimo 2022: 3.748) waarvan in dienst van Gaming & Casino Services B.V. 61 (ultimo 2022: 55).
4. Operationele kosten
2023 |
2022 |
|||
Bedrijfskosten* |
-79.412 |
-77.685 |
||
Huisvestingskosten |
-35.570 |
-31.385 |
||
Marketingkosten |
-65.505 |
-68.116 |
||
Automatiseringskosten* |
-27.138 |
-27.798 |
||
Desinvesteringen materiële vaste activa |
398 |
338 |
||
Overige operationele kosten |
390 |
-781 |
||
-206.837 |
-205.427 |
Bedrijfskosten
De bedrijfskosten betreffen voornamelijk onderhoudskosten activa, adviseurskosten, inkopen Food & Beverage, kosten voor entertainment, reis- en verblijfkosten en representatiekosten. De reclassificatie in de vergelijkende cijfers van bedrijfskosten naar personeelskosten betreft een bedrag van 2,5 miljoen euro. Dit betreft enerzijds externe inzet van mensen die nu onder salariskosten worden verantwoord (2,8 miljoen euro), en anderzijds adviseurskosten HR die nu net als de overige adviseurskosten onder bedrijfskosten worden verantwoord (0,3 miljoen euro).
Huisvestingskosten
De huisvestingskosten zijn voornamelijk gestegen door hogere energiekosten (1,3 miljoen euro) en de hogere schoonmaakkosten (1,5 miljoen euro).
Marketingkosten
De lagere marketingkosten komen door de inperking van de marketingactiviteiten voor online als gevolg van wettelijke inperking reclame voor online kansspelen. Daartegenover staan hogere kosten door uitbreiding marketingactiviteiten voor landbased, met name doordat 2023 het eerste volledige jaar zonder corona-beperkingen was.
Automatiseringskosten
De reclassificatie in de vergelijkende cijfers van automatiseringskosten naar personeelskosten betreft een bedrag van 3,5 miljoen euro. Dit betreft de externe inzet van mensen die nu onder salariskosten worden verantwoord.
Overige operationele kosten
Wegens hogere terugvorderbaarheid van de BTW pro rata dan verwacht, zijn de overige operationele kosten een bate.
5. Financieringsbaten
2023 |
2022 |
|||
Rentebaten uit deposito’s en tegoeden bij banken |
3.331 |
343 |
||
Koersresultaten |
1.305 |
1.055 |
||
Rentebaten als gevolg van oprenting en/of discontering voorzieningen |
- |
1.434 |
||
4.636 |
2.832 |
Vanaf eind oktober 2022 zijn er deposito's vastgezet, waar rente uit is ontvangen. De discontering van de voorzieningen is in 2023 een last, omdat de rente is verlaagd, zie noot 6 (vorig jaar was dit een verhoging en dus een bate).
6. Financieringslasten
2023 |
2022 |
|||
Rentelasten uit tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerde financiële verplichtingen |
-4.478 |
-2.397 |
||
Financieringslasten (commitment fee, utilisation fee, etc.) |
-317 |
-636 |
||
Amortisatie financial fees |
-102 |
-102 |
||
Rentelasten als gevolg van oprenting en/of discontering voorzieningen |
-514 |
- |
||
Rentelasten leaseverplichtingen |
-3.097 |
-2.968 |
||
-8.508 |
-6.103 |
De stijging in de rentelasten wordt voornamelijk veroorzaakt door de rente over de belastingschuld.
7. Aandeel in resultaat deelnemingen
2023 |
2022 |
|||
Gaming Support B.V. |
104 |
128 |
||
104 |
128 |
8. Vennootschapsbelasting ten laste gebracht van het resultaat
2023 |
2022 |
|||
Acute belastingen |
-9.163 |
-6.233 |
||
Latente belastingen |
809 |
-431 |
||
Totale vennootschapsbelasting |
-8.354 |
-6.664 |
Aansluiting brutoresultaat met het belastbaar bedrag |
2023 |
2022 |
||
Resultaat voor belasting |
31.928 |
23.670 |
||
Permanente verschillen: |
||||
Beperkt aftrekbare kosten |
716 |
638 |
||
Investeringsaftrek energie/milieu |
-58 |
- |
||
Deelnemingsvrijstelling |
-104 |
-128 |
||
554 |
510 |
|||
Tijdelijke verschillen: |
||||
Fiscaal lagere/hogere desinvesteringslast |
52 |
-1.530 |
||
Fiscaal lagere/hogere afschrijving |
1.201 |
-281 |
||
Fiscaal hogere last voorzieningen |
672 |
-764 |
||
Fiscaal lagere last IFRS 16 |
1.210 |
1.007 |
||
Generieke renteaftrekbeperking |
- |
-251 |
||
3.135 |
-1.819 |
|||
Belastbaar bedrag |
35.617 |
22.361 |
||
Effectieve belastingdruk |
||||
Resultaat voor belasting |
31.928 |
23.670 |
||
Nominale belastingdruk 25,8% |
8.211 |
6.023 |
||
Correcties voorgaande jaren |
- |
510 |
||
Effect van het aandeel in het resultaat van geassocieerde deelnemingen |
-27 |
-33 |
||
Overige, waaronder fiscale faciliteiten en niet aftrekbare bedragen |
170 |
165 |
||
Effectieve belastingdruk 26,2% (2022: 28,3%) |
8.354 |
6.664 |
De effectieve belastingdruk bedraagt 26,2% (2022: 28,3%).
Holland Casino is actief in Nederland dat met ingang van 31 december 2023 nieuwe wetgeving heeft aangenomen om de mondiale minimumbelasting (‘Pijler 2’) te implementeren. De verwachting is dat geen bijheffing zal plaatsvinden als gevolg van deze nieuwe wetgeving omdat de effectieve belastingdruk van Holland Casino boven de minimale belastingdruk ligt.
Het bedrag van de vennootschapsbelasting met betrekking tot 2021 is aan de latentie toegevoegd voor voorwaartse verliesverrekening. In 2022 is van de winst 2,9 miljoen euro en in 2023 is 4,6 miljoen euro verrekend met deze latentie.
De vennootschapsbelasting is berekend op basis van de geldende belastingtarieven in Nederland, rekening houdend met de fiscale bepalingen die permanente verschillen veroorzaken tussen de bedrijfseconomische en de fiscale resultaatbepaling. Voor Holland Casino bestaan deze permanente verschillen onder andere uit de deelnemingsvrijstelling met betrekking tot het resultaat uit zijn deelneming Gaming Support B.V. en de beperking van aftrekbare kosten.
Opbouw latentie vennootschapsbelasting |
1-1-2023 |
mutatie |
31-12-2023 |
Looptijd |
Immateriële activa |
436 |
-215 |
221 |
5 |
Materiële vaste activa |
6.725 |
538 |
7.263 |
25 |
Voorzieningen |
1.589 |
174 |
1.763 |
40 |
Gebruiksrechten |
-50.469 |
-202 |
-50.671 |
19 |
Leaseverplichtingen |
51.390 |
514 |
51.904 |
19 |
Verliesverrekening |
14.177 |
-4.588 |
9.589 |
6 |
Stand latentie voor vennootschapsbelasting |
23.848 |
-3.779 |
20.069 |
De latente belastingvordering is gevormd op 1 januari 2016 ten gunste van het resultaat 2016 vanwege de invoering van de vennootschapsbelastingplicht voor Holland Casino per 1 januari 2016. Hiervoor is per 1 januari 2016 een fiscale openingsbalans opgesteld, welke is afgestemd met de Belastingdienst.
Door de toepassing van IFRS 16 Leases is een latentie voor de leaseverplichtingen ontstaan, omdat fiscaal geen rekening wordt gehouden met deze standaard. Vanaf 2023 wordt de latentie in de gebruiksrechten en de leaseverplichting apart getoond.
De voorwaartse verliesverrekening van niet in de balans opgenomen belastingvorderingen vervalt naar verwachting in 2024 (1,6 miljoen euro) en het overige in 2025 en 2026. Op basis van de meerjarenprognose was vorig jaar de voorspelling dat de verliesverrekening in 2025 zou zijn vervallen, maar door lagere verwachte resultaten wegens onder andere de verhoging van de kansspelbelasting, is de verwachting nu bijgesteld naar 2029.